“หมี่ฮกเกี้ยน” อาหารจีนในถิ่นใต้

ศิรภัสสร ดีมาก¹

          พื้นที่ภาคใต้ เป็นพื้นที่ที่มีความหลากหลายทางเชื้อชาติ ศาสนา และวัฒนธรรม มีประชาชนอาศัยอยู่ร่วมกันในสังคมพหุวัฒนธรรม แต่สิ่งเหล่านี้ล้วนทำให้ผู้คนที่มีความแตกต่างกันสามารถอยู่ร่วมกันได้บนหลักการของความเท่าเทียม และทุกคนต่างมีสิทธิในการดำรงรักษาไว้ซึ่งตัวตนและอัตลักษณ์ทางวัฒนธรรมของกลุ่มตน ภาคใต้เป็นแหล่งรวมของผู้คนที่หลากหลายวัฒนธรรม เนื่องจากชาวใต้นั้นได้รับวัฒนธรรมของชาติอื่นที่แพร่หลายเข้ามาในพื้นที่ เช่น ในด้านอาหารการกิน จะเห็นได้ว่าบางเมนูอาหารของใต้นั้นเป็นการผสมผสานระหว่างอาหารพื้นบ้านภาคใต้กับอาหารของชาติพันธุ์อื่น ไม่ว่าจะเป็น ชาวไทยพุทธ ไทยมุสลิม ไทยมลายู หรือไทยจีน

หมี่ฮกเกี้ยน

หมี่ผัด พลัดถิ่น

          “หมี่ฮกเกี้ยน” อาหารพื้นเมืองของชาวภูเก็ต เป็นอาหารที่ได้รับการผสมผสานทางวัฒนธรรมของชาวพื้นเมืองและชาวจีน ดังนั้นอาหารภูเก็ตจึงมีรสจัดเหมือนเมนูอาหารใต้ทั่วไป แต่ก็ยังมีกลิ่นอายของความเป็นจีนผสมอยู่ เพราะมีต้นกำเนิดมาจากชนเผ่าจีนที่มีถิ่นฐานตั้งอยู่ในมณฑลฮกเกี้ยนหรือมณฑลฝูเจี้ยนทางตอนใต้ของประเทศจีน ถือเป็นหนึ่งในชนเผ่าจีนโพ้นทะเลที่ได้อพยพเข้ามาในประเทศไทยช่วงสมัยกรุงศรีอยุธยาเพื่อเข้ามาทำการค้า โดยชาวจีนฮกเกี้ยนเป็นชาวจีนกลุ่มแรก ๆ ที่เข้ามาอาศัยอยู่ในประเทศไทย ซึ่งส่วนใหญ่จะอยู่ทางภาคใต้ของประเทศและพบมากที่สุดในจังหวัดภูเก็ต ทำให้ชาวไทยในจังหวัดภูเก็ตได้รับอิทธิพลมาจากชาวจีนในหลากหลายด้าน ไม่ว่าจะเป็นในด้านของสถาปัตยกรรม วัฒนธรรม อาหารการกิน ฯลฯ แสดงให้เห็นถึงความเป็นพหุวัฒนธรรมทางสังคมของผู้คนต่างเชื้อชาติที่มาอาศัยอยู่ในพื้นที่เดียวกัน

ผัดหมี่ฮกเกี้ยน โดย คุณขาว–ดร.อรรชกา สีบุญเรือง

ที่มา : https://www.thairath.co.th/lifestyle/food/469584 - ไทยรัฐออนไลน์

เคล็ดลับความอร่อยของหมี่ฮกเกี้ยน

          ผัดหมี่ฮกเกี้ยน ประกอบไปด้วย เส้นหมี่ที่มีลักษณะเป็นกลมใหญ่ สีเหลือง ผัดกับเนื้อสัตว์ เช่น กุ้ง หมึก หอย หมู หรือเครื่องใน ตามด้วยกระเทียม กุ้งแช่บ๊วย ไข่ไก่ 2 ฟอง แตงกวา พริกชี้ฟ้าแดง ผักชี และปรุงรสด้วยซีอิ๊วขาว ซอสปรุงรส ซึ่งหมี่ฮกเกี้ยนจะมีอยู่ด้วยกัน 2 แบบคือ แบบหมี่ผัด และ หมี่น้ำ ซึ่งชาวภูเก็ตนิยมเรียกหมี่ฮกเกี้ยนแบบน้ำว่า "หมี่เช็ค" ถือได้ว่าเป็นเมนูอาหารพื้นเมืองชื่อดังของชาวภูเก็ต เพราะไม่ว่าใครที่เคยไปจังหวัดภูเก็ตก็จะต้องเคยรับประทานเมนูนี้กันทั้งนั้น โดยในระหว่างที่ผัดหมี่จะใส่น้ำซุปลงไปด้วย จากนั้นจะทิ้งไว้จนน้ำซุปเดือด เพื่อที่จะให้น้ำซุปซึมเข้าไปในเส้นบะหมี่ หลังจากนั้นน้ำซุปก็จะกลายเป็นน้ำซอสไปเคลือบเส้นบะหมี่ กลายเป็นเมนูใหม่ที่ครองใจชาวภูเก็ตและนักท่องเที่ยว

คามหมายเชิงสัญลักษณ์ของเส้นหมี่

         นอกจากจะทำหน้าที่เป็นอาหารแล้ว    เส้นหมี่ของจีนยังหลอมรวมความเชื่อของคนเชื้อสายจีนเอาไว้อีกด้วย เช่น ประเพณีการรับประทานเส้นในวันสำคัญ หนึ่งในอาหารที่จำเป็นต้องขึ้นโต๊ะเลยก็คือบะหมี่ โดยบะหมี่แบบจีน ทำมาจากแป้งสาลีที่มีโปรตีนเป็นส่วนประกอบ และอาจมีการใส่ไข่ไก่เพื่อให้เส้นมีสีเหลือง ซึ่งคนจีนเชื่อว่าการรับประทานเส้นหมี่ จะทำให้สุขภาพแข็งแรง อายุยืนยาว เหมือนกับเส้นบะหมี่ และช่วยกำจัดสิ่งอัปมงคลออกไปจากชีวิต ทำให้ผัดหมี่เป็นอาหารยอดนิยมของชาวจีนในวันเกิด และวันไหว้ตามเทศกาลต่าง ๆ รวมถึงไปวันตรุษจีน

ร้านโกยูร หมี่ฮกเกี้ยน จังหวัดภูเก็ต

ที่มา : https://shorturl.asia/ko-yoon-phuket-noodle - Phuket Blog and Travel Guide

โกยูร หมี่ฮกเกี้ยน

          ร้านโกยูร หมี่ฮกเกี้ยน ที่เปิดขายมานานกว่า 20 ปีแล้ว ซึ่งร้านนี้เป็นร้านที่สืบทอดมาจากบิดา มารดา โดยจะขายหมี่ฮกเกี้ยนแบบทั่วไปที่คนรู้จักกันดี และยังมีความพิเศษของทางร้านที่แตกต่างจากร้านอื่น ๆ คือ มีเมนูบะหมี่น้ำหรือที่คนภูเก็ตนิยมเรียกกันว่า “หมี่เช็ค” โดยใช้ตัวเส้นหมี่ฮกเกี้ยนของทางร้านที่เป็นเส้นกลมสดจะมีความหนานุ่ม แตกต่างจากหมี่ฮกเกี้ยนทั่วไปที่เคยทาน เนื่องจากวัตถุดิบหรือเครื่องเคียงที่ให้ไม่อั้น ทั้งเลี่ยว (หมายถึงพวกเครื่อง) เช่น เนื้อหมู จะใส่ในปริมานมากเป็นปกติเลย แต่ราคาจะอยู่แค่ชามละ 50 บาท ถึงแม้ว่าในตอนนี้เนื้อหมูจะแพง ก็ยังใส่ให้ในปริมาณมากเท่าเดิม เพราะต้องการคงสูตรเดิมไว้ ซึ่งทางร้านโกยูรจะมีกุ้ง มีเนื้อหมู มีเกี๊ยว ลูกชิ้นปลา ลูกชิ้นเส้นกุ้งทอด และความโดดเด่นของร้านนี้คือ ตัวน้ำซุป ที่จะใช้เป็นน้ำซุปกุ้งสดและ ใช้กุ้งวันต่อวัน

ตามไปลองให้รู้รส

            หากจะเรียกจังหวัดภูเก็ตว่าเป็นเมืองของ “พหุวัฒนธรรม” ก็คงไม่แปลกมากนัก เพราะในปัจจุบันชาวภูเก็ตส่วนใหญ่จะมีเชื้อสายมาจากจีน ไม่ว่าจะเป็น ชาวจีนฮกเกี้ยน ชาวจีนช่องแคบ ชาวจีนกวางตุ้ง ฯลฯ รวมไปถึงชาวไทยพุทธและชาวไทยมุสลิม โดยเฉพาะชาวไทยมุสลิมมีจำนวนถึงร้อยละ 20 - 36 ของประชากรในจังหวัด จึงถือได้ว่าจังหวัดภูเก็ตนั้นเป็นเมืองที่รวบรวมเรื่องราวความแตกต่างทางวัฒนธรรมของชาติอื่น ๆ เอาไว้เข้าด้วยกันได้เป็นอย่างดี ซึ่งจะเห็นได้จากวิถีชีวิตของผู้คนในจังหวัดผ่าน ประเพณี วัฒนธรรม สถาปัตยกรรม รวมไปถึงอาหารการกิน เช่นเดียวกับ หมี่ฮกเกี้ยน ที่เป็นการนำอาหารของจีนมาปรับให้เข้ากับรสนิยมการรับประทานของคนไทย จนกลายเป็นอาหารยอดนิยมของจังหวัดภูเก็ต ไม่ว่าใครที่มาเที่ยวต่างก็ต้องเคยลองชิมเมนูนี้กันทั้งนั้น

          หากใครที่สนใจสามารถตามไปลองชิมเมนูหมี่เช็คกันได้ที่ร้านโกยูร หมี่ฮกเกี้ยน ซึ่งตั้งอยู่ ณ บ้านเลขที่ 6 ถ.ระนอง ต.ตลาดเหนือ อ.เมืองภูเก็ต จ.ภูเก็ต 83000 อยู่ตรงวงเวียนสุริยเดช หรือที่คนภูเก็ตชอบเรียกว่า วงเวียนน้ำพุ ร้านเปิดตั้งแต่ 08:00 – 17:00 น. ราคาจะอยู่ที่ชามละ 40 – 50 บาท

¹นักศึกษาในรายวิชา 896-482 การฝึกปฏิบัติการภาษาไทย สาขาวิชาภาษาไทยประยุกต์ คณะศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์

อ้างอิง

ครองชัย หัตถา. 2558. พหุวัฒนธรรมภาคใต้ในมิติภูมิรัฐศาสตร์. กรุงเทพฯ : มหาวิทยาลัยวลัยลักษณ์. หน้า 1

ไทยรัตน์ออนไลน์. ผัดหมี่ฮกเกี้ยน. สืบค้นเมื่อวันที่ 14 กุมภาพันธ์ 2565 จาก    https://www.thairath.co.th/lifestyle/food/469584

ศูนย์สารสนเทศเพื่อการบริหารและงานปกครอง. กรมการปกครอง. กระทรวงมหาดไทย. "ข้อมูลการปกครอง." [ออนไลน์]. สืบค้นเมื่อวันที่ 14 กุมภาพันธ์ 2565 จาก http://www.dopa.go.th/padmic/jungwad76/jungwad76.htm

CP Freshmart. เมนูเส้น อาหารมงคลรับปีใหม่ เพื่อชีวิตราบรื่นและยืนยาว. สืบค้นเมื่อวันที่ 14 กุมภาพันธ์ 2565 จาก https://cpfreshmartshop.com/en/recipes/%E0%B9%80%E0%B8%