หน้าแรก ย้อนกลับ นายกาเดร์ แวเด็ง
นายกาเดร์ แวเด็ง
ศิลปินแห่งชาติปี สาขาศิลปะการแสดง (ดนตรีพื้นบ้าน) ประจำปี 2536
1.ประวัติ |
นายกาเดร์ แวเด็ง1 เกิดเมื่อวันที่ 1 มกราคม พ.ศ.2474 ที่ตำบลจะบังติกอ อำเภอเมืองปัตตานี จังหวัดปัตตานี เป็นบุตรของนายแวสตอป่า และนางแวแยนะ แวเด็ง บิดามารดามีอาชีพขายน้ำชากาแฟในหมู่บ้าน นายกาเดร์กำพร้าบิดาตั้งแต่อายุได้ 4 ขวบ ต่อมาเมื่อมารดาได้แต่งงานใหม่กับนายแวอาลี แวอีแด จึงได้ย้ายบ้านไปอยู่ที่อำเภอรามัน จังหวัดยะลา โดยนายกาเดร์ แวเด็งได้เสียชีวิตเมื่อปี พ.ศ. 2556 จากชีวิตและผลงานของนายกาเดร์ แวเด็ง นับเป็นบุคคลที่มีความมานะพยายาม สนใจใฝ่รู้ เรื่องดนตรีด้วยตนเองมาตั้งแต่วัยเด็ก เป็นบุคคลที่สังคมทั่วไปรู้จักในฐานะนักดนตรีพื้นบ้านและผู้สร้างผลงานศิลปะอันเป็นมรดกล้ำค่าที่ปรากฏต่อสาธารณชนมาโดยตลอด จนในที่สุดได้รับยกย่องเชิดชูเกียรติเป็นศิลปินแห่งชาติ สาขาศิลปะการแสดง (ดนตรีพื้นบ้าน) ประจำปี พ.ศ. 2536 จากสำนักงานคณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติ |
2.การศึกษา |
นายกาเดร์ศึกษาจบชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 ที่อำเภอรามัน จังหวัดยะลา แล้วจำเป็นต้องออก จากโรงเรียนไปเป็นเด็กเลี้ยงควายและรับจ้างลากไม้ฟืนรถไฟ ขณะที่ทำงานก็ร้องเพลงไปด้วย เพลงที่ร้องเป็นเพลงที่จำมาจากสถานีวิทยุของมาเลเซีย นายกาเดร์เลี้ยงควายไปจนกระทั่งอายุได้ 20 ปี ด้วยความจำเป็นเลิศสามารถจดจำเพลงได้มากมาย จึงได้สอนร้องเพลงให้เด็ก ๆ ในตอนค่ำ ได้ค่าตอบแทนเป็นบุหรี่และน้ำชากาแฟ ต่อมามีการซ้อมเต้นรองแง็งในตลาดนัดอำเภอรามัน จังหวัดยะลา เพื่อจัดแสดงในวันฮา-รีรายอ นายกาเดร์ได้มีโอกาสหยิบไวโอลินของนักดนตรีมาลองเล่นและสีเป็นเพลงไหว้ครูมวยได้โดยบังเอิญ จึงเกิดกำลังใจที่จะฝึกหัดเล่นไวโอลิน ต่อมาลูกชายนายอำเภอรามันซื้อไวโอลินไว้แต่เล่นไม่เป็น จึงชวนนายกาเดร์ไปเล่น นายกาเดร์เล่นได้และได้ฝึกอย่างจริงจัง จนได้ร่วมจัดตั้งวงดนตรีกับลูกชายนายอำเภอรามันเพื่อเล่นในงานเทศกาลต่าง ๆ โดยเครื่องดนตรีที่ใช้เล่น ประกอบด้วย ไวโอลิน กลองแจ๊ส บานา 2 ลูก (ตีแทนกลองสแนร์) ทั้งนี้เมื่อสีไวโอลินได้เก่งขึ้น จึงมีโอกาสไปสีไวโอลินให้กับลิเกฮูลูหลายคณะด้วยกัน เช่น คณะนิโนะ คณะอาแวแฆบา คณะเปาะกูมะ คณะลาลอ เป็นต้น |
3.การทำงาน |
- บรรเลงดนตรีประกอบการแสดงรองแง็งในจังหวัดชายแดนภาคใต้ตลอดมาตั้งแต่ปี พ.ศ 2494 - บรรเลงดนตรีประกอบการแสดงรองแง็ง ซัมเป็งและนาฏยประดิษฐ์ชุดใหม่ ๆ หน้าพระที่นั่ง พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตรและพระบรมวงศานุวงค์ ณ พระตำหนักทักษิณราชนิเวศน์ - บรรเลงดนตรีให้กับสมาคมอิสลาม จังหวัดนราธิวาส ทุกครั้งที่มีการแสดงรองแง็ง ซัมเป็งในโอกาสต่าง ๆ - บรรเลงดนตรีประกอบการแสดงนาฎยประดิษฐ์ของสถาบันการศึกษาต่าง ๆ ในจังหวัดชายแดนภาคใต้ - บันทึกเสียงเพลงดนตรีประกอบการแสดงรองแง็งและนาฏศิลป์พื้นเมืองให้กับศูนย์การศึกษาเกี่ยวกับภาคใต้ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตปัตตานี - บรรเลงดนตรีในงานต้อนรับคณะผู้เข้าร่วมประชุมธนาคารโลก ณ ศูนย์ประชุมแห่งชาติสิริกิติ์ - บันทึกเสียงเพลงพื้นเมืองภาคใต้ลงในแผ่นดิสก์ในโครงการพิพิธภัณฑ์เสียงเพลงพื้นเมืองของ มหาวิทยาลัยมหิดล - ได้รับรางวัลประกาศเกียรติคุณเป็นผู้อนุรักษ์มรดกไทยดีเด่น ประจำปี พ.ศ.2535 - ได้รับคัดเลือกจากสำนักงานคณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติเป็นศิลปินแห่งชาติ สาขาศิลปะการแสดง (ดนตรีพื้นบ้าน) เมื่อปี พ.ศ. 2536 |
1 เรียบเรียงโดยสรุปจากเรื่อง “นายกาเดร์ แวเด็ง” (หน้า 300-302). ในสารานุกรมวัฒนธรรมไทย ภาคใต้ เล่มที่ 1. (2542). มูลนิธิสารานุกรมวัฒนธรรมไทย ธนาคารไทยพาณิชย์. กรุงเทพฯ.
แชร์ 2498 ผู้ชม